Limba, jak żadne inne drzewo, budziła zainteresowanie zarówno wśród artystów, jak i ludzi nauki. Zainteresowanie to znalazło odzwierciedlenie w twórczości literackiej, artystycznej i regionalnej, ale także w pracach przyrodniczych.Limba (Pinus cembra L.) od dawna przyciąga uwagę. Wyraźnie stożkowate i nisko ugałęzione pnie limb z charakterystyczną walcowatą koroną tworzą niezwykły obraz. Jej rzadkość, niezwykła biologia i swoiste piękno powodowało, że opiewali ją młodopolscy poeci: Tetmajer, Kasprowicz, Asnyk. Limba pojawiła się też w rzeźbie, malarstwie i grafice. Wiara w lecznicze właściwości spowodowała, że produkowano z niej olejki limbowe, pozyskiwane przez wyciskanie lub destylację pędów. Do celów medycznych używano też drewna i kory.
Do dziś w dalekiej tajdze nasiona limbowe, zwane orzeszkami, są elementem jadłospisu i sprzedawane są jako przysmak. W Polsce jest gatunkiem prawnie chronionym. Historia limby pozostaje w związku ze zmianami klimatycznymi, które poprzedziły plejstoceńską epokę lodowcową.Na pograniczu trzeciorzędu i czwartorzędu, limba syberyjska wraz z innymi roślinami tajgi objęła swym zasięgiem środkową i zachodnią Europę. Powtarzające się w plejstocenie przemiany klimatu spowodowały powstanie przerwy zasięgowej i izolację europejskiego obszaru limby, co w konsekwencji doprowadziło do powstania cech odróżniających limbę syberyjską od europejskiej.
Limby z obszaru europejskiego i syberyjskiego są różnie traktowane w literaturze. Niewątpliwie blisko spokrewnione, ze względu na długotrwałą izolację w oddalonych obszarach występowania, uznawane są często jako odrębne gatunki. Limba europejska występuje w dwóch głównych, stosunkowo nikłych wyspach zasięgowych: alpejskiej i karpackiej. Obraz zasięgu limby w Karpatach, silnie rozczłonkowany, nosi wyraźne cechy reliktowych wysp zasięgowych. Współcześnie porasta nie więcej niż czwartą część swych siedlisk przyrodniczych.
Najodpowiedniejszymi miejscami dla limb są siedliska na występach skalnych i wyniosłościach stoków i grzbietów, z których jest stale zwiewany śnieg i szybciej tam topnieje. Dodatkowo są to miejsca bronione skutecznie przed niszczącą siłą lawin i osuwisk kamiennych. Pod względem temperatury ma bardzo małe wymagania. Jej mrozoodporność sprawia, że może rosnąć na wysokościach, gdzie roczna średnia temperatura wynosi 0 °C. Starsze drzewa są odporne nie tylko na mróz, ale i na silne wiatry. Limba jest wyjątkowo odporna na wyładowania atmosferyczne, pomimo że drzewo to cechuje powstawanie przy uderzeniu piorunem tzw. „iskry wewnętrznej”, rozładowującej się pomiędzy warstwą kory i drewnem. Pomimo częstych uderzeń piorunów w limby tatrzańskie niejednokrotnie z kilkoma nawrotami, w to samo drzewo, „piorunowe” limby trwają przez dziesiątki i setki lat.
Na koniec warto wspomnieć o siewcach limby. Za rozsiewanie nasion limby w Alpach i Karpatach odpowiedzialne są głównie: orzechówka, wiewiórki oraz dzięcioły. W borach syberyjskich limba rozsiewana jest przez orzechówkę długodziobą, przystosowaną ewolucyjnie do otwierania znacznie większych szyszek. Zasobne w białko (20 %) i tłuszcz (60 %) nasiona są zjadane w tundrze nawet przez takie drapieżniki jak soból, kuna oraz norka syberyjska.
własność art. - pracownia przyrodnicza
niedziela, 7 sierpnia 2011
środa, 3 sierpnia 2011
22. ROŚLINY DZIKO ROSNĄCE - TRUJĄCE
wtorek, 26 lipca 2011
21. LAS - TO COŚ WIĘCEJ NIŻ JEDNO CZY STO DRZEW
Drzewo, drzewa ,krzewy i krzewinki rosną wszędzie, są w wiejskim i miejskim środowisku są dobroczynnym, ożywiającym dla oka i samopoczucia elementem jak w otwartym szerokim krajobrazie.Rosnąc w obrębie terenów zielonych, pojedynczo, wzdłuż ulic czy grupowo - drzewa i krzewy zawsze wywierają swój zbawienny wpływ na codzienne życie nie tylko człowieka ale wszystkich istot żyjących w jego środowisku. Stwierdzenie to jest bardzo słuszne bo las dostarcza nam tlenu, drewna, owoców, grzybów i jagód a jednocześnie jest miejscem zabaw i wypoczynku dla wszystkich. Tworzy ekosystem bardzo wrażliwy na wzajemne oddziaływanie na siebie i żyjące w nim żywe istoty.Producenci i konsumenci bo tak nazywamy rośliny i zwierzęta wzajemnie od siebie uzależnione łączą się we wspólnoty życiowe.Las jest systemem niezwykle dynamicznym.Wzajemne współdziałanie zmienia się w każdej chwili, godziny, doby,miesiąca jak i całego roku.Wrodzone wszystkim gatunkom rytmy kiełkowania, wzrostu,kwitnienia,dojrzewania i zamierania,tworzą bardzo gęstą sieć zależności pokarmowych jak i stosunków przestrzennych. 
W różnych regionach Polski jak i na całym świecie na różnych piętrach wysokościowych rozwijają się lasy o różnym składzie gatunkowym.W górach drzewa liściaste spełniają rolę podrzędną.
Jedna trzecia kraju pokryta jest lasami. Najważniejsze drzewostany gospodarcze to drzewostany iglaste jak sosna i świerk.Dziś już nie ma takiego miejsca w Europie by spotkać puszczę pierwotną.W wielu miejscach wprowadza się obszary chronione i drzewostany mogą się spokojnie rozwijać.Ingerencja człowieka bardzo zubożyła
pierwotne bogactwo gatunków do naturalnych lasów Europy jak i ujednoliciła wiek drzewostanów co spowodowało że mamy teraz lasy mniej podatne na wichury, szkodniki wszelkiego gatunku i śniegołomy.Nasze piękne lasy znacznie przekraczają swoją rolę gospodarczą, są bardzo ważnym producentem tlenu.W procesie fotosyntezy oddają do atmosfery tyle tlenu ile pobierają dwutlenku węgla.Dobrze wyrośnięty buk o wysokości 25 m i powierzchni liści 1600 m2 uwalnia do atmosfery 7000 l tlenu co stanowi 35 m2 powietrza bogatego w tlen do oddychania.Podmiejski teren leśny to nie tylko teren wypoczynkowy ale bardzo ważny producent tlenu dla życia mieszkańców. Drzewostany są również bardzo skuteczne co do emisji pyłu, regulują poziom wody w gruncie.Obfite opady są zatrzymywane w glebie leśnej jak i w warstwach korzeniowych z opóźnieniem oddawane są jako wody gruntowe i płynące.Drzewostany część wody zatrzymują a część wyparowują i np. 1 ha drzewostanu bukowego w ciągu całego dnia przerabia mniej więcej 30 m3 wody.Do wyparowania takiej ilości wody potrzebna jest duża ilość ciepła i dla tego w tym drzewostanie jest o wiele chłodniej niż na terenie otwartym. W obecnych czasach z gospodarką zrębową w lasach powiązana jest ochrona gleby ( zręby o małej powierzchni ) a na dużych powierzchniach gleba jest zagrożona przez wodę i wiatr.Skutki złej gospodarki w lasach są już nie do naprawienia.Lasy mają zdolność pochłaniania hałasu co w naszych czasach zyskuje na znaczeniu.W strefach uciążliwego hałasu przez dobór odpowiednich gatunków i posadzenia w odpowiedniej gęstości można stworzyć skuteczną osłonę.Najlepszymi gatunkami do pełnienia tej roli to buk, lipa, klon i platany.Wiele gatunków zwierząt i roślin bez ochronnego i regenerującego działania lasu dawno nie było by na ziemi.
Stwierdzenie jakie się nasuwa to człowiek - istota z rozumem jest na prostej drodze do zniszczenia jednej z podstaw życia.
sobota, 23 lipca 2011
20. KĄPIELE LECZNICZE
Tym razem chciałabym podzielić się z Wami pomysłami na kąpiele nie tylko poprawiające urodę, ale przede wszystkim wspomagające leczenie różnych chorób. Kąpiele te powinny mieć temp.35-37st. i trwać 20-30min.
1. 300g kwiatu rumianku zaparzyć w 4l wrzątku i pozostawić na 2 godz. do ostygnięcia. Przecedzić i wlać do wanny. Wskazanie- działa przeciw zapalnie i wzmacniająco, polecana przy bólach w kościach.
2. paczkę siana (może być taka za sklepu zoologicznego) zalać 5l wody i gotować 20min. Przecedzić i wlać do wanny. Wskazanie- reumatyzm, upławy, osłabienie organizmu.
3. 1/2 otrąb pszennych zalać 5l wody wrzątku. Wskazanie- dna moczanowa, gościec.
4. 1kg soli kuchennej rozpuścić w 5l wrzątku. Wskazanie- choroby skóry, reumatyzm.
5. 250g liści szałwii zaparzyć w 5l wrzątku i pozostawić na 2 godz. do naciągnięcia. Wskazanie- niskie ciśnienie, choroby górnych dróg oddechowych, astma, działa przeciw zapalnie i oczyszczająco na stawy.
6. kąpiel mleczna- bardzo dobrze rozgrzewa organizm, szczególnie po chorobie. 2l tłustego mleka, garść macierzanki, garść lipy i garść kwiatu bzu czarnego zagotować, po zagotowaniu gotować jeszcze 10min. Przecedzić i wlać do wanny.
7. 250g koziołka lekarskiego zalać 3l wody i gotować 15min. Kąpiel działa bardzo dobrze przy osłabionych nerwach i przy pobudzeniu i nerwowości.
8. kilka gałązek sosnowych i kilka szyszek jodłowych zalać 5 l wody i gotować 20min. Kąpiel taka jest wskazana przy chorobach nerek i pęcherza moczowego.
Przy wszystkich kąpielach leczniczych zaleca się, aby serce było nad wodą, natomiast nerki- całe zanurzone w wodzie. Wszystkich serdecznie zapraszam do mojej lektury i skorzystania z tych kąpieli w razie swoich potrzeb. Jest to doskonała metoda na wszelkie dolegliwości, zwłaszcza w te zimne i długie wieczory zimowe
1. 300g kwiatu rumianku zaparzyć w 4l wrzątku i pozostawić na 2 godz. do ostygnięcia. Przecedzić i wlać do wanny. Wskazanie- działa przeciw zapalnie i wzmacniająco, polecana przy bólach w kościach.
2. paczkę siana (może być taka za sklepu zoologicznego) zalać 5l wody i gotować 20min. Przecedzić i wlać do wanny. Wskazanie- reumatyzm, upławy, osłabienie organizmu.
3. 1/2 otrąb pszennych zalać 5l wody wrzątku. Wskazanie- dna moczanowa, gościec.
4. 1kg soli kuchennej rozpuścić w 5l wrzątku. Wskazanie- choroby skóry, reumatyzm.
5. 250g liści szałwii zaparzyć w 5l wrzątku i pozostawić na 2 godz. do naciągnięcia. Wskazanie- niskie ciśnienie, choroby górnych dróg oddechowych, astma, działa przeciw zapalnie i oczyszczająco na stawy.
6. kąpiel mleczna- bardzo dobrze rozgrzewa organizm, szczególnie po chorobie. 2l tłustego mleka, garść macierzanki, garść lipy i garść kwiatu bzu czarnego zagotować, po zagotowaniu gotować jeszcze 10min. Przecedzić i wlać do wanny.
7. 250g koziołka lekarskiego zalać 3l wody i gotować 15min. Kąpiel działa bardzo dobrze przy osłabionych nerwach i przy pobudzeniu i nerwowości.
8. kilka gałązek sosnowych i kilka szyszek jodłowych zalać 5 l wody i gotować 20min. Kąpiel taka jest wskazana przy chorobach nerek i pęcherza moczowego.
Przy wszystkich kąpielach leczniczych zaleca się, aby serce było nad wodą, natomiast nerki- całe zanurzone w wodzie. Wszystkich serdecznie zapraszam do mojej lektury i skorzystania z tych kąpieli w razie swoich potrzeb. Jest to doskonała metoda na wszelkie dolegliwości, zwłaszcza w te zimne i długie wieczory zimowe
19. ZBAWIENNA MOC CZOSNKU DLA ORGANIZMU CZŁOWIEKA
Obecnie czosnek przeżywa swój renesans nie tylko jako przyprawa, lecz także jako środek terapeutyczny. Jesteśmy świadkami odżywania wielu starych metod w leczeniu chorób (takich jak Tybetańska nalewka z czosnku) i odkrywania na nowo dawnych surowców zielarskich.
kolejny dzień śniadanie obiad kolacja
Czosnek należy do najstarszych roślin uprawnych był i jest szeroko rozpowszechniony w krajach śródziemnomorskich oraz na Półwyspie Arabskim. Obok walorów przyprawowo-smakowych i konserwujących, właściwości przeciwrobacze czosnku, a zwłaszcza zapobiegające infekcyjnym schorzeniom przewodu pokarmowego, jest dla ludów zamieszkujących te obszary szczególnie cenne.
Czosnek z medycyny tradycyjnej został przeniesiony do aktualnego stosowania. Można się sprzeczać, czy i jak działają poszczególne składniki w nim zawarte; pozostaje jednak faktem, że jest to lek dobry i skuteczny w wielu schorzeniach.
Obecnie na podstawie nowoczesnych metod analitycznych, izolacji i technologii oraz testów klinicznych zwykło się mówić o trzech głównych kierunkach działania preparatów czosnkowych:
1. przeciwbakteryjnym i przeciwgrzybiczym,
2. przeciwmiażdżycowym,
3. tonizującym w chorobach wieku starczego.
Czosnek jako lek roślinny zmniejsza szereg czynników ryzyka odgrywających decydującą rolę w powstawaniu i rozwoju miażdżycy, a mianowicie: poprzez obniżenie całkowitego i LDL-cholesterolu, wzrost HDL-cholesterolu, zmniejszenie stężenia trójglicerydów i fibrynogenu surowicy, obniżenie ciśnienia krwi tętniczej, wspomaganie ukrwienia narządów, zwiększenie fibrynolizy, hamowanie agregacji trombocytów oraz zmniejszenie lepkości osocza.
Czosnek może być podawany profilaktycznie przeciw arteriosklerozie przede wszystkim wówczas, gdy czynniki wywołujące to schorzenie nie osiągnęły jeszcze patologicznych rozmiarów.
W 1971 r. w jednym ze zburzonych klasztorów tybetańskich znaleziono tablice gliniane, na których znajdowała się starochińska recepta leku z czosnkiem.
Według niej należy 350 gramów czosnku obranego z łusek poszatkować nierdzewnym nożem i rozetrzeć w porcelanowym naczyniu drewniana pałeczką na miazgę (np. tłuczkiem do kartofli). Do tego wlać 300 gramów spirytusu o mocy 98%, wymieszać, dobrze zamknąć i na 10 dni wstawić do lodówki, po czym przecedzić przez gęste sitko lub białe ścisłe płótno i roztwór ponownie zostawić na trzy dni w lodowce. Pić – dodając odpowiednia ilość kropli do 50 gramów mleka i zawsze najlepiej na 30 – 45 minut przed jedzeniem.
Przeprowadzając kurację najpierw przyzwyczajamy organizm do czosnku, zaczynając od 1 kropli i stopniowo zwiększając do 15, czyli:
Liczba kroplikolejny dzień śniadanie obiad kolacja
| 1 | 1 | 2 | 3 |
| 2 | 4 | 5 | 6 |
| 3 | 7 | 8 | 9 |
| 4 | 10 | 11 | 12 |
| 5 | 13 | 14 | 15 |
| 6 | 15 | 14 | 13 |
| 7 | 12 | 11 | 10 |
| 8 | 9 | 8 | 7 |
| 9 | 6 | 5 | 4 |
| 10 | 3 | 2 | 1 |
Po takim przyzwyczajeniu organizmu możemy stosować już pełną dawkę 25 kropli 3 razy dziennie, nadal przed posiłkami w 50 ml mleka lub kefiru. Kontynuujemy kurację aż do zużycia przygotowanej porcji. Czas trwania wyżej podanej kuracji wynosi około 3 miesięcy.
UWAGA! Kuracje tę należy powtórzyć po pięciu latach, ale nie wcześniej
UWAGA! Kuracje tę należy powtórzyć po pięciu latach, ale nie wcześniej
Kuracja ta oczyszcza organizm ze zbędnych tłuszczów i osadów wapniowych, poprawia przemianę materii, wzmacnia ścianki naczyń krwionośnych i je uelastycznia, zapobiega udarowi mózgu oraz wrzodom w przewodzie pokarmowym, poprawia wzrok, poprawia funkcje organów płciowych, i ogólnie wpływa odmładzająco na organizm.
Osoby, o których sadzi się, że poddały się operacji plastycznej, a zwłaszcza tzw. Face-lifting (i którym się nie wierzy, gdy temu zaprzeczają), mogły stosować tę właśnie odmładzającą kurację polecaną przez tybetańskich mnichów. I chyba ta najstarsza kuracja czosnkowa jest dziś najbardziej popularna.
18. HERBATKI ZIOŁOWE
Herbatki ziołowe;
Zaparzanie wrzątkiem lub napar: Przepisaną ilość świeżych , pokrojonych ziół... Oraz wyciąg na zimno (niektóre zioła)
Przepisaną ilość świeżych, pokrojonych ziół umieścić w szklanym kubku lub innym niemetalowym naczyniu. Wodę zagotowuje się i zalewa nią przygotowane zioła. Świeże ziele pozostawia się do naciągnięcia na bardzo krótko ( wystarczy pół minuty). Herbatka musi mieć zupełnie jasną barwę: jasnożółtą lub jasnozieloną. Ziele suszone pozostawia się nieco dłużej do naciągnięcia (jedną do dwóch minut). Tak przygotowana herbatka rzeczywiście służy zdrowiu, a także cieszy oczy swoim ładnym wyglądem.
Korzenie zalewa się przepisaną ilością zimnej wody, krótko zagotowuje i pozostawia na 3 min do naciągnięcia. Dzienną ilość herbatki wlewa się do termosu i pije porcjami w ciągu dnia zgodnie z podanymi wskazówkami. Zwykle bierze się jedną kopiastą łyżeczkę do herbaty ziół na 1/4 litra wody ( 1 szklanka), a w innych przypadkach należy postępować według wskazówek podanych przy poszczególnych roślinach.
Wyciąg na zimno: niektóre zioła (np ślaz, jemioła, tatarak) nie mogą być zaparzane gorącą wodą ponieważ ,pod wpływem wysokiej temperatury straciłyby swoje właściwości lecznicze. Herbatkę z tych ziół sporządza się jako wyciąg na zimno. Wskazaną przy poszczególnych roślinach ilość ziół zalewa się zimną wodą i odstawia na 8 do 12 godzin (najczęściej na noc). Następnie zlewa się wyciąg , krótko podgrzewa (tak aby był ciepły) i przechowuje dzienną porcję w termosie, który uprzednio przepłukano gorącą wodą.Jednakże ,za najlepszą formę stosowania roślin leczniczych uważa się wyciąg na zimno zmieszany z naparem. Zioła nastawia się na zimno na noc biorąc połowę przepisanej ilości wody ,rano cedzi się. Pozostałość ziół zalewa się teraz gorącą drugą częścią wody i znowu cedzi.Następnie miesza się wyciąg na zimno z naparem.Dzięki takiemu przygotowaniu herbatki uzyskuje się substancje czynne , które rozpuszczają się tylko w zimnej wodzie jak i te ,które są rozpuszczalne w wodzie gorącej.
Materiał wzięty z książki Marii Treben Apteka Pana Boga.
Zaparzanie wrzątkiem lub napar: Przepisaną ilość świeżych , pokrojonych ziół... Oraz wyciąg na zimno (niektóre zioła)
Przepisaną ilość świeżych, pokrojonych ziół umieścić w szklanym kubku lub innym niemetalowym naczyniu. Wodę zagotowuje się i zalewa nią przygotowane zioła. Świeże ziele pozostawia się do naciągnięcia na bardzo krótko ( wystarczy pół minuty). Herbatka musi mieć zupełnie jasną barwę: jasnożółtą lub jasnozieloną. Ziele suszone pozostawia się nieco dłużej do naciągnięcia (jedną do dwóch minut). Tak przygotowana herbatka rzeczywiście służy zdrowiu, a także cieszy oczy swoim ładnym wyglądem.
Korzenie zalewa się przepisaną ilością zimnej wody, krótko zagotowuje i pozostawia na 3 min do naciągnięcia. Dzienną ilość herbatki wlewa się do termosu i pije porcjami w ciągu dnia zgodnie z podanymi wskazówkami. Zwykle bierze się jedną kopiastą łyżeczkę do herbaty ziół na 1/4 litra wody ( 1 szklanka), a w innych przypadkach należy postępować według wskazówek podanych przy poszczególnych roślinach.
Wyciąg na zimno: niektóre zioła (np ślaz, jemioła, tatarak) nie mogą być zaparzane gorącą wodą ponieważ ,pod wpływem wysokiej temperatury straciłyby swoje właściwości lecznicze. Herbatkę z tych ziół sporządza się jako wyciąg na zimno. Wskazaną przy poszczególnych roślinach ilość ziół zalewa się zimną wodą i odstawia na 8 do 12 godzin (najczęściej na noc). Następnie zlewa się wyciąg , krótko podgrzewa (tak aby był ciepły) i przechowuje dzienną porcję w termosie, który uprzednio przepłukano gorącą wodą.Jednakże ,za najlepszą formę stosowania roślin leczniczych uważa się wyciąg na zimno zmieszany z naparem. Zioła nastawia się na zimno na noc biorąc połowę przepisanej ilości wody ,rano cedzi się. Pozostałość ziół zalewa się teraz gorącą drugą częścią wody i znowu cedzi.Następnie miesza się wyciąg na zimno z naparem.Dzięki takiemu przygotowaniu herbatki uzyskuje się substancje czynne , które rozpuszczają się tylko w zimnej wodzie jak i te ,które są rozpuszczalne w wodzie gorącej.
Materiał wzięty z książki Marii Treben Apteka Pana Boga.
17. SARNA - CAPREOLUS CAPREOLUS
Przepiękne leśne zwierzę. Długość ciała sarny to 95-140 cm.Ogonek ma bardzo krótki tylko kilka cm.Ciężar sarny środkowo europejskiej wynosi od 15 do 30 kg a sarny syberyjskiej aż do 50 kg.
Samiec zwany koziołkiem ma krótkie poroże zwane parostkami, jest najmniejszym europejskim przedstawicielem rodziny jeleniowatych o drobnej budowie ciała, długich biegach ( nogi ) i wysmukłej szyi.
Budowa ciała, masa, wykształcenie parostków u sarny zależy w dużym stopniu od warunków
Na zadzie ma jasną plamę zwaną lustrem lub talerzem od koloru żółtawo białego do bieli i krótkiego ogonka którego nie widać bo znika w owłosieniu lustra.Albinosy wśród sarny są rzadkością.Małe koźlęta sarny rodzą się z plamistym ubarwieniem.Dorastające samiczki które nie miały potomstwa nazywamy
Długość poroża sarny nie przekracza 30 cm.Uszy u sarny nazywamy łyżkami.W czasie wykształcania poroża gdy nastąpi uszkodzenie scypuły lub samce mają zaburzenia hormonalne, scypuła nie odpada od poroża i wykształca się poroże nieforemne, takiego koziołka myśliwi nazywają perukarzem.Sarna występuje w Eurazji i w górach do 2400 m n.p.m. a w Polsce jest zwierzyną łowną z okresem ochronnym .Najlepszym i najkorzystniejszym środowiskiem dla sarny są lasy liściaste zapewniające odpowiednie kryjówki, nie jest długodystansowcem a różnorodny pokarm umożliwia utrzymanie odpowiedniego tempa szybkiego metabolizmu.Sarna szuka ukrycia w lesie gdy jest szczególnie prześladowana ale nie możemy jej nazwać zwierzęciem leśnym bo w zwartych gęstwinach wcale nie występuje.Bardzo dobrze czuje się na powierzchniach otwartych, przy lesie tworząc stada sarny polnej, zimą łączą się w stada, w miesiącu maju wydają na świat potomstwo, koci się na łąkach i zaroślach a przy niepokoju ucieka
do podobnych środowisk.W środkowej Europie sarna stała się synantropem, zasiedla nie tylko środowiska przekształcone przez człowieka ale wkroczyła nawet do miejskich parków.W Niemczech nie dawno była zagrożona wyginięciem a w chwili obecnej stała się bardzo liczna.Prowadzi wyłącznie nocny tryb życia a w dzień udaje się na dłuższy spoczynek przerywany żerowaniem. Najważniejszym okresem dla sarny jest lato ponieważ musi zgromadzić zapasy energetyczne na zimę. Dostępność pokarmu i jakość w okresie letnim decydują o przeżyciu zimy. Większość czasu spędzają na poszukiwaniu pokarmu. Zgodnie łączą się w mniejsze lub większe stada zwane chmarami.W maju wyszukują najlepszych miejsc do wykocenia się, opieki nad małym i jego obrony.Własny rewir znakują wydzieliną gruczołów zapachowych a koziołki wydzieliną gruczołów czołowych przy ścieraniu scypuły z poroża.Oznacza się bardzo dobrym węchem a dzięki dobremu słuchowi reaguje natychmiast.W czasie opieki nad potomstwem kozy charakterystycznie beczą a kozły przestraszone lub rozdrażnione szczekają.Jest zwierzęciem bardzo wybrednym,zjada tylko te rośliny i części roślin które są najbardziej odżywcze.Tylko te koźlęta przeżyją zimę które osiągną jesienią do 14 kg wagi ciała a o mniejszej wadze przetrwają pod warunkiem intensywnego dokarmiania przez łowczych. Ruja u sarny odbywa się w m-cu czerwcu i po pokryciu zatrzymuje się rozwój zarodka ( tak zwana ciąża przedłużona ) a wznawia po okresie zimowym.Typ przebiegu ciąży ma taką zaletę że młode rodzi się w m-cu maju.W pierwszym tygodniu karmione są mlekiem i ukrywane wśród traw lub gęstych krzewów. Czas urodzenia ma duży wpływ na to czy młode przetrwa zimę czy zginie z głodu.Populacja sarny ponosi duże straty na drogach i w trakcie prac polowych ale dzięki opiece człowieka nadal utrzymuje się na terenach rolniczych.Będąc na spacerze przy lesie można spotkać małą sarenkę ale nie wolno jej dotykać i zabierać, matka zawsze swoje małe znajdzie.
Subskrybuj:
Posty (Atom)